Kiểm nghiệm vi sinh là quy trình phân tích chuyên sâu về các loại vi sinh vật gây bệnh cho con người và động vật. Nhờ vào kết quả phân tích, các nhà nghiên cứu có thể đưa ra các biện pháp phòng chống dịch bệnh phù hợp. Kiểm nghiệm vi sinh trong thực phẩm cũng là một hoạt động quan trọng để đảm bảo sức khỏe của người tiêu dùng.
Kiểm nghiệm vi sinh là gì?
Kiểm nghiệm vi sinh là quy trình phân tích và chuẩn đoán hình ảnh vi sinh vật trong các mẫu bệnh phẩm nhằm xác định nguyên nhân gây bệnh nhiễm trùng. Việc xác định căn nguyên vi sinh vật từ nguồn nước, động vật, thực vật, môi trường sống,… hỗ trợ rất nhiều trong quá trình như:
- Chuẩn đoán và điều trị bệnh.
- Dịch tễ học.
- Nghiêm cứu khoa học và giảng dạy.
Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đối với ô nhiễm vi sinh vật trong thực phẩm
Để quy định mức giới hạn về ô nhiễm vi sinh vật trong thực phẩm đối với các sản phẩm và nhóm sản phẩm, Ban soạn thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn ô nhiễm hóa học và sinh học đã biên soạn QCVN số 8-3:2012/BYT. Với nội dung quy định như sau:
Các phương pháp kiểm nghiệm vi sinh thực phẩm
Nhiễm vi sinh trong thực phẩm có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng của thực phẩm. Những phương pháp kiểm nghiệm vi sinh thực phẩm ra đời là để có thể giải quyết trình trạng này.
Kiểm nghiệm vi sinh là biện pháp quan trọng để đảm bảo thực phẩm không chỉ sạch mà còn an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng. Ngày nay, để kiểm nghiệm vi sinh thực phẩm thì các nhà nghiên cứu thường áp dụng những phương pháp như:
Kiểm nghiệm vi sinh bằng phương pháp nuôi cấy
Kiểm nghiệm vi sinh bằng phương pháp nuôi cấy là quy trình kiểm nghiệm được thực hiện nhờ vào môi trường nuôi cấy đặc biệt. Phương pháp nuôi cấy này được xem là tiêu chuẩn bàng trong việc phân tích vi sinh thực phẩm vì nó có thể cung cấp thông tin về vi sinh vật có trong thực phẩm một cách đầy đủ nhất. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho cả thực phẩm ăn liền và sản phẩm tươi sống.
Để thực hiện phương pháp này, các kiểm nghiệm viên vi sinh thường nuôi cấy trong phòng thí nghiệm để vi sinh phát triển. Môi trường nuôi cấy sẽ chứa các chất dinh dưỡng để hỗ trợ cho sự phát triển của vi khuẩn.
Sau đó, các kiểm nghiệm viên vi sinh sẽ sử dụng kính hiển vi và các kỹ thuật sinh hóa khác để nhận biết và phân loại các sinh vật, cung cấp kết quả định tính và định lượng.
Tuy nhiên, phương pháp này vẫn tồn tại một số nhược điểm nhất định. Khi sử dụng phương pháp nuôi cấy, các kiểm nghiệm viên vi sinh thường phải mất một khoảng thời gian khá dài để hoàn thành quy trình phân tích. Ngoài ra, vi sinh vật không phân tán đồng đều trong các mẫu vật thường sẽ có thể làm giảm sự hiệu quả và tính chính xác của phương pháp này.
Kiểm nghiệm vi sinh bằng phản ứng chuỗi polymerase (PCR)
Phản ứng chuối polymerase (PCR) là một phương pháp kiểm nghiệm hiện đại được phát triển vào năm 1983 bởi Tiến sĩ Kary Mullis. Phản ứng PCR đã nhanh chóng trở thành một công cụ quan trọng trong lĩnh vực y học và sinh học. Phản ứng này được sử dụng rộng rãi trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu.
Bằng phản ứng chuỗi PCR, các kiểm nghiệm viên có thể phát hiện các loại virus, vi khuẩn, từ đó chuẩn đoán được các bênh liên quan đến gen. Phương pháp này có thể áp dụng với những mẫu vật khó nuoi cấy hoặc tác nhân không thể nuôi cấy.
PCR là một kỹ thuật phản ứng rất nhạy, mang lại kết quả đặc hiệu và độ chính xác cao chỉ sau từ 24 đến 28 giờ đồng hồ. Tuy nhiên, phản ứng này đỏi hỏi trình độ của kiểm nghiệm viên vi sinh phải cao và điều kiện môi trường, trang thiết bị đặc biệt. Những đòi hỏi này khiến phương pháp này trở nên đắt đỏ hơn so với các phưng pháp khác.
Kiểm nghiệm vi sinh bằng phương pháp xét nghiệm miễn dịch
Phương pháp xét nghiệm miễn dịch là một phương pháp giúp phát hiện và xác định vi sinh vật có trong mẫu kiểm tra. Trong quy trình xét nghiệm miễn dịch, mẫu sẽ được ủ với phage dưới ngưỡng phát hiện của các bộ kit miễn dịch.
Sau đó, mẫu sẽ được các kiểm nghiệm viên mang đi xét nghiệm miễn dịch. Nếu kết quả cho ra là dương tính thì có thể kết luận rằng sự tăng sinh của phage vượt ngưỡng phát hiện của bộ kít.
Xét nghiệm miễn dịch nhằm xác định vi sinh vật và làm rõ quá trình nhiễm trùng. Đối tượng xủa xét nghiệm là các kháng nguyên đặc hiệu của vi sinh vât hoặc kháng thể đặc hiệu có hiệu quả đối với cá thể đang mắc bệnh. Phương pháp này rất có ích trong việc tìm ra vi sinh vật nội bào và ký sinh trùng gây bệnh ở mô.
Kết luận
Cách ngành công nghiệp thực phẩm hiện nay đều phải tuân theo các quy chuẩn về giới hạn vi sinh vật trong thực phẩm mà Bộ Y tế Việt Nam đề ra. Sự kiểm soát nghiêm ngặt này nhằm mục đích kiểu soát vi sinh và ngăn chặn nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
Công ty TNHH Kỹ thuật Tài Nguyên và Môi Trường – Green Test là đơn vị kiểm nghiệm thực phẩm, dược phẩm,… đã có nhiều năm kinh nghiệm. Với dịch vụ chuyên nghiệp, tận tâm, uy tín và chi phí hợp lý, các khách hàng có thể yên tâm khi sử dụng dịch vụ kiểm nghiệm vi sinh tại đây. Green Test không chỉ đưa ra những phân tích vi sinh chi tiết và cụ thể mà còn đảm bảo thực hiện đúng quy trình và quy chuẩn Bộ Y tế đã đề ra.
